Meer budget voor instandhouding monumenten

Extra budget
Om het aantal subsidieafwijzingen wegens budgetuitputting terug te dringen is in 2022 aangekondigd dat voor de periode 2023-2025 het jaarlijkse budget van de Sim wordt verhoogd. Met de nu gepubliceerde wijziging wordt deze budgetverhoging voor 2023 gerealiseerd.

In totaal is er in 2023 € 22 miljoen beschikbaar voor het verhogen van subsidieplafonds in de Sim. Op basis van een analyse van de afgewezen aanvragen in voorgaande jaren wordt hiervan € 5 miljoen ingezet voor groene monumenten en € 17 miljoen voor grote monumenten in de categorie ‘overige rijksmonumenten’. De aangekondigde budgetverhogingen voor 2024 en 2025 zullen op een later moment in de Sim worden verwerkt. Bij de inzet van deze extra middelen kan dan rekening worden gehouden met de ontwikkeling van de aanvragen in 2023 en de uitkomsten van de al eerder aangekondigde verkenning naar de financiering van de monumentenzorg als geheel.

Wijziging aanwending restbedragen
In de regeling is nu bepaald dat als het subsidieplafond voor archeologische, groene of overige rijksmonumenten niet is bereikt, het resterende bedrag aan het desbetreffende subsidieplafond voor het volgende jaar wordt toegevoegd. Er blijven echter al een aantal jaren restbedragen over bij de categorie archeologische rijksmonumenten.

Daarom is nu geregeld dat resterende bedragen nog hetzelfde jaar worden aangewend voor bepaalde andere categorieën waarbij een tekort optreedt. Budget dat in enig jaar niet wordt aangewend, zal eerst worden aangewend voor een eventueel budgettekort bij groene monumenten, vervolgens voor een eventueel budgettekort bij overige (gebouwde) rijksmonumenten en ten slotte voor een eventueel tekort bij archeologische rijksmonumenten. Er wordt prioriteit gegeven aan groene monumenten boven gebouwde monumenten, omdat het uitblijven van tijdig onderhoud bij deze monumenten sneller tot een grotere instandhoudingsopgave leidt, vanwege de continue groei van beplanting.

Budget dat naar een andere categorie wordt overgeheveld, wordt daarbinnen – als dat bedrag niet voldoende is om alle daarvoor in aanmerking komende aanvragen binnen die categorie te kunnen toewijzen – net als de reguliere beschikbare bedragen verdeeld volgens de vaste verdeelsystematiek. Het resterende budget wordt dus binnen een bepaalde categorie voor 75% aangewend voor aanvragen voor ‘kleine monumenten’ en voor 25% voor aanvragen voor ‘grote monumenten’.

Als er daarbij binnen één van deze deelcategorieën budget overschiet, wordt dit eerst toegevoegd aan het andere deelbudget (van groot naar klein of omgekeerd) alvorens eventueel daarna resterend budget doorschuift naar de volgende categorie met een tekort. Als er na dit schuiven geen aanvragen meer gehonoreerd kunnen worden met resterend budget, schuift dat bedrag door naar het budget voor het daaropvolgende jaar, voor de categorie waar het aanvankelijk resteerde.

Over de regeling
Het doel van de Subsidieregeling instandhouding monumenten is het financieel ondersteunen van eigenaren van rijksmonumenten bij de instandhouding.