Regeling Topsector energieprojecten flink aangepast

Verlenging van subsidiemodules binnen het energie-innovatie instrumentarium
De subsidiemodules Energie & Klimaat Onderzoek en Ontwikkeling (EKOO), Missiegedreven Onderzoek, Ontwikkeling en Innovatie (MOOI), Demonstratie energie- en klimaatinnovatie (DEI+) en Horizon Europe Partnership (HEP) vormen tezamen het energie-innovatie instrumentarium. Deze subsidiemodules hadden verschillende vervaltermijnen en daarom was er niet één beleidsevaluatiecyclus voor het instrumentarium als geheel mogelijk. Met de nu gepubliceerde wijziging worden EKOO, MOOI, DEI+, HEP en de TSE Industrie studies (inclusief respectievelijke bijlages) allemaal verlengd tot en met 31 december 2027. Met deze verlenging worden de termijnen van de subsidiemodules gelijkgesteld aan de beleidsevaluatiecyclus.

EKOO
De gehele bijlage voor het onderdeel EKOO is vervangen ten behoeve van de openstelling voor 2025. Voor de openstelling van 2024 kende de EKOO drie onderdelen. Voor de openstelling van 2025 zijn dat vier onderdelen. De volgorde van de reeds bestaande onderdelen is met deze wijziging aangepast, zodat die overeenkomt met de volgorde van de missies van de module MOOI waarop de EKOO aanvullend werkt, en de missies van de MOOI volgen de volgorde van de missies van het Klimaatakkoord. Het EKOO-onderdeel Gebouwde Omgeving is geheel nieuw toegevoegd, dus daar is geen sprake van aanpassingen ten opzichte van de bijlage voor 2024. De wijzigingen voor de reeds bestaande onderdelen Elektriciteit, Industrie en Circulaire Economie zijn op hoofdlijnen de volgende.

Voor de EKOO Elektriciteit zijn de deelprogramma’s ‘geïntegreerde offshore systemen’ en ‘inpassing hernieuwbare elektriciteit in het energiesysteem’ verwijderd om overlap met de nieuwe MOOI-missie systeemintegratie, die voldoende ruimte biedt voor projecten in die onderwerpen, te voorkomen. Binnen het EKOO-onderdeel Circulaire Economie is onderdeel onderzoek en ontwikkeling op het gebied van circulariteit geconcentreerd. Daarom is dat aspect uit de andere EKOO-onderdelen verwijderd. Zo zijn windturbines en zonnepaneelsystemen toegevoegd aan innovatiethema 1 van de EKOO Circulaire Economie. Binnen het EKOO-onderdeel Industrie komen om die reden de deelprogramma’s ‘circulariteit van kunststoffen’ en ‘biogrondstoffen voor producten’ van MMIP 6 niet meer in aanmerking voor subsidie. Deze onderwerpen worden voldoende afgedekt door de aan EKOO-onderdeel Circulaire Economie nieuw toegevoegde innovatiethema’s ‘2. Circulaire plastics’ en ‘3. Biobased circular’. Om dezelfde reden is het innovatiethema MMIP 8 uit de EKOO Industrie nu gefocust op digitalisering en is circulariteit van koolstof vervallen. Via het EKOO-onderdeel Elektriciteit zijn projecten onder het deelprogramma ‘circulariteit van hernieuwbare opweksystemen’ niet meer subsidiabel, omdat ook deze zijn opgenomen in het EKOO-onderdeel Circulaire Economie.

MOOI
Er is een nieuwe missie toegevoegd. Het betreft Missie D: Systeemintegratie. Deze MOOI-missie is gericht op het ondersteunen van innovatieprojecten die bijdragen aan de integratie van grootschalige opgewekte hernieuwbare elektriciteit in het energiesysteem en die binnen tien jaar na de start van het project tot een eerste toepassing in Nederland leiden. De missie is opgedeeld in drie innovatiethema’s die, naast grootschalige hernieuwbare elektriciteitsopwekking, de schakels van het energiesysteem vertegenwoordigen: transport & distributie, opslag & conversie en grootschalig gebruik. Projecten dienen door middel van integrale oplossingen op één op meer van deze innovatiethema's bij te dragen aan betere inpassing van grootschalige zonne- en windenergie. Daarmee dienen deze projecten bij te dragen aan een betaalbare, betrouwbare, duurzame en veilige energievoorziening of de transitie naar een duurzame industrie; of beide.

Met de wijziging is ook het subsidieplafond van innovatiethema 3 van de MOOI-missie 3 Industrie opgehoogd. Dit innovatiethema stond open van 4 juni 2024 tot en met 5 september 2024 met een subsidieplafond van € 10 miljoen. Deze openstelling was sterk overtekend met kwalitatief goede projectvoorstellen. Daarom is het subsidieplafond opgehoogd tot € 20 miljoen. Hiermee kunnen vier extra projecten, en in totaal acht projecten gehonoreerd worden.

DEI+
De gehele bijlage voor onderdeel DEI+ is vervangen ten behoeve van de openstelling voor 2025. In de bijlage staan de doelstelling en de themabeschrijvingen. De doelstelling is deels aangepast ten opzichte van de tekst voor de openstelling in 2024, omdat de reikwijdte ervan vragen opriep. Dat is verduidelijkt onder andere door aan te geven dat de sectoren ‘mobiliteit’ en ‘landbouw en landgebruik’ in beginsel niet onder de doelstelling vallen op een enkele uitzondering na. Ook is de CO2-emissiefactor voor elektriciteit die gehanteerd moet worden om de bijdrage aan CO2-reductie te berekenen aangepast. Verder zijn aan thema 2.5 ‘Circulaire economie’ mogelijkheden voor DEI+-pilots op het gebied van circulair ontwerpen toegevoegd, omdat de beleidswens is circulariteit zo breed mogelijk te ondersteunen.

Openstellingen
Hoewel nog niet officieel gepubliceerd, staan in de toelichting van de nu gepubliceerde wijziging reeds de openstellingen en plafonds voor 2025:

• EKOO - Onderdeel A. Elektriciteit: 1 april 2025 tot en met 6 mei 2025 (€ 5 miljoen);
• EKOO - Onderdeel B. Gebouwde Omgeving: 1 april 2025 tot en met 6 mei 2025 (€ 3,5 miljoen);
• EKOO - Onderdeel C. Industrie: 1 april 2025 tot en met 13 mei 2025 (€ 3 miljoen);
• EKOO - Onderdeel D. Circulaire Economie:
  • Innovatiethema 1: 6 mei 2025 tot en met 21 augustus 2025 (€ 2,5 miljoen);
  • Innovatiethema 2: 6 mei 2025 tot en met 21 augustus 2025 (€ 4 miljoen);
  • Innovatiethema 3: 1 april 2025 tot en met 13 mei 2025 (€ 2,5 miljoen).
• MOOI-missie Systeemintegratie: 18 maart 2025 tot en met 17 april 2025. Deze vooraanmelding is onderdeel van het gebruikelijke proces voor de uitvoering van de subsidiemodule MOOI. Het subsidieplafond is € 16,5 miljoen;
• DEI+ regulier: 28 januari 2025 tot en met 28 augustus 2025 (€ 175 miljoen);
• DEI+-thema Circulaire economie: 28 januari 2025 tot en met 28 augustus 2025 (€ 80 miljoen);
• DEI+-thema Aardgasloze gebouwde omgeving: 28 januari 2025 tot en met 28 augustus 2025 (€ 6 miljoen);
• DEI+-thema Vergassing van reststromen: 28 januari 2025 tot en met 28 augustus 2025 (€ 109 miljoen);
• Horizon Europe Partnership (HEP): de volgende thema’s worden gezamenlijk opengesteld vanaf 3 maart 2025 tot en met 2 april 2025 met een subsidieplafond van € 5 miljoen: 2. Energy system flexibility; renewables production, storage and system integration, 3B. Advanced renewable energy technologies for power production, 5. Hydrogen and renewable fuels, for advanced fuels form sustainable biomass only, 6. Heating and cooling technologies, 7. Geothermal energy technologies en 10. Clean energy integration in the built environment. De HEP wordt voor subsidieaanvragen voor het thema 4. Carbon capture, utilisation, and storage (CCUS) apart opengesteld vanaf 3 maart 2025 tot en met 2 april 2025 met een subsidieplafond van € 2 miljoen.