Subsidie voor verduurzamingen woningen geanalyseerd

Uit de monitoring is gebleken welke inkomensgroepen het meest gebruikmaken van de subsidies en voor welk type woningen.

ISDE
Het CBS en TNO hebben geconcludeerd dat isolatiemaatregelen binnen de ISDE voornamelijk worden gebruikt voor woningen met label C, D, E, F of G. De meest gebruikte isolatiemaatregelen waarvoor in 2022 ISDE werd verstrekt, waren achtereenvolgens: vloerisolatie, isolatieglas, spouwmuurisolatie en dakisolatie. Aan de andere kant wordt de subsidie voor de aanschaf van een warmtepomp meer toegepast in woningen met een beter energielabel.

TNO heeft ook gekeken naar het gebruik van de ISDE voor monumenten. Voor woningen die een gemeentelijk of provinciaal monument zijn, werd in 2022 even vaak ISDE verstrekt als voor andere woningen, terwijl voor woningen die een rijksmonument zijn dit minder vaak gebeurde.

Onlangs is opgemerkt dat veel woningeigenaren moeite hebben met het aanvragen van de ISDE-regeling. Steeds meer gemeentelijke energieloketten, isolatiebedrijven en andere ontzorgende partijen helpen mensen die moeite hebben met het aanvragen van subsidie.

Minister Hugo de Jonge geeft tevens aan te onderzoeken of het in de toekomst mogelijk is om bij woningeigenaren met een financieel kwetsbare positie de betaling aan de uitvoerder van verduurzaming en de subsidie-ontvangst vanuit de ISDE over te nemen. Op die manier hoeven deze woningeigenaren zich bij verduurzaming van hun woning geen zorgen te maken over de betaling.

Op dit moment is het niet mogelijk om subsidie te krijgen voor ventilatiesystemen via de ISDE. Voor VvE's, particuliere verhuurders en maatschappelijk vastgoed is dit wel al mogelijk via andere regelingen. Er wordt onderzocht of dit ook mogelijk kan worden binnen de ISDE. Dit zou op zijn vroegst vanaf 2025 kunnen gelden, en er wordt ook gekeken of een wijziging met terugwerkende kracht per 1 januari 2024 kan worden ingevoerd.

Warmtefonds
Financiering vanuit het Warmtefonds voor verduurzaming van woningen wordt gebruikt voor vrijwel alle energielabels, behalve label A. In 2022 waren dakisolatie, zonnepanelen, isolatieglas en warmtepompen de meest populaire maatregelen bij het Warmtefonds. Het gaat hierbij om duurdere maatregelen, dus het is logisch dat particulieren op zoek gaan naar financieringsmogelijkheden.

De meeste eigenaren financieren verduurzaming met spaargeld (87%) of hun hypotheek (10%). Het Warmtefonds biedt extra financieringsopties voor woningeigenaren zonder markttoegang en VvE's. Er worden drie ontwikkelingen voorzien:

• 0% rente voor woningeigenaren met inkomen tot € 60.000;
• Financiering Warmtefonds voor VvE’s met 1,5% rentekorting;
• Warmtefonds financiering met 0% rente voor mensen zonder leenruimte.

Doelgroep
Uit de monitoring blijkt dat subsidies en financiering voor verduurzaming steeds meer worden gebruikt door een brede doelgroep van woningeigenaren, maar dat er extra aandacht nodig is voor huishoudens met lage inkomens. Hiermee wordt de aanname dat huishoudens uit de laagste inkomenscategorieën er geen gebruik van maken ontkracht.

Extra budget voor lokale isolatieaanpak in kwetsbare dorpen en wijken
Eerder werd al bekend dat er in het Voorjaarspakket € 425 miljoen extra beschikbaar is voor het versterken van de collectieve aanpak in kwetsbare wijken en dorpen. Deze middelen zijn bedoeld voor isolatie en indien nodig interne voorzieningen bij aansluiting op warmtenetten voor de wijkaanpak. Op Prinsjesdag zal het kabinet bekendmaken welke wijken en dorpen hiervoor in aanmerking komen. Gemeenten zullen ook geïnformeerd worden over het aanvullende bedrag dat zij kunnen ontvangen.

Tot 31 oktober kunnen gemeenten een aanvraag indienen om ook gebruik te maken van het extra beschikbare budget. Gemeenten kunnen hiervoor een aanvullende aanvraag indienen. Er is in totaal €306 miljoen beschikbaar dit jaar. Voor elke gemeente is er geld gereserveerd op basis van het aandeel huishoudens met slecht geïsoleerde woningen in combinatie met een laag inkomen. Dit geldt ook voor de extra € 100 miljoen. Op dit moment zijn er 90 aanvragen binnengekomen.

DUMAVA
Vorig jaar heeft er met succes een eerste openstelling van de DUMAVA plaatsgevonden. Er werd in totaal € 300 miljoen aangevraagd, terwijl er slechts € 150 miljoen beschikbaar was. Vanwege dit succes is besloten om de tweede tranche van de DUMAVA naar voren te halen. Op 18 september 2023 wordt de DUMAVA opnieuw opengesteld met een subsidieplafond van € 190 miljoen. Aanvragers krijgen de mogelijkheid om vanaf 4 september een conceptaanvraag in te dienen. Daarnaast is er vanuit het Klimaatfonds € 1,9 miljard gereserveerd om de DUMAVA ook na 2023 voort te zetten. De derde openstelling zal waarschijnlijk plaatsvinden in april 2024.

Lokale warmtetransitie
Per 1 juli 2023 is de specifieke uitkering regionale structuur NPLW van start gegaan. Deze regeling ondersteunt gemeenten financieel bij de samenwerking in de regio ten behoeve van de uitvoering van de warmtetransitie. Gemeenten kunnen hiermee gaan samenwerken in de regio.

Voor de regio-indeling is de indeling van de Regionale energiestrategie (RES) aangehouden. Voor de regionale structuur is € 9 miljoen per jaar beschikbaar tot en met 2025. Voor 2023 wordt dit budget eenmalig verhoogd met € 7,5 miljoen. De middelen zijn verdeeld over de regio's, waarbij elke regio in ieder geval voor 1 fulltime equivalent (fte) aan middelen ontvangt en een bedrag ontvangt naar rato van het aantal inwoners en gemeenten in de regio.

Elke regio wordt gevraagd om een regiocoördinator aan te wijzen. De regiocoördinator is verantwoordelijk voor het organiseren van afstemmingsoverleggen tussen de gemeenten in de regio en, indien van toepassing, met de provincie.

Zie voor meer informatie de kamerbrief: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2023/07/14/kamerbrief-over-verduurzaming-gebouwde-omgeving