Last-minute wijzigingen in geplande eerste openstelling SDE++

Minister Wiebes (EZK) heeft de Tweede Kamer per brief geïnformeerd over de eerste openstelling van de regeling SDE++ en het verloop van de voorjaarsronde van de regeling SDE+ 2020.

Ook biedt de minister een rapport aan over toetsing van een tarief wanneer CO2 zou worden afgevangen en opgeslagen.

Eerste openstelling SDE++
De SDE++ wordt (zoals eerder al gemeld) voor het eerst opengesteld voor aanvragen van 24 november tot en met 17 december 2020. Daarmee richt de regeling – die binnenkort wordt gepubliceerd in de Staatscourant – zich voor het eerst ook op andere technieken die bijdragen aan de reductie van CO2, in aanvulling op de productie van hernieuwbare energie. Voor deze ronde is een openstellingsbudget van € 5 miljard beschikbaar.

Staatssteun en elektrificatie
Goedkeuring van de Europese Commissie omtrent staatssteun is noodzakelijk om de aangekondigde openstellingsronde te kunnen laten plaatsvinden. De definitieve goedkeuring wordt ruim voor de start van de komende openstellingronde verwacht. Wel heeft de discussie met de Europese Commissie geleid tot een wijziging in de categorieën elektrische boiler en productie van waterstof door elektrolyse. De Europese Commissie kan op basis van de huidige Europese steunkaders alleen instemmen met CO2-reducerende technieken als die naar verwachting elk kalenderjaar tot netto CO2-reductie leiden. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) ging in zijn advies uit van de netto CO2-reductie over de gehele subsidielooptijd. Daarom zal het aantal draaiuren voor deze elektrificatie-opties de eerste jaren worden beperkt. Projecten mogen deze gemiste uren in latere jaren inhalen, op dat moment is het aandeel hernieuwbare elektriciteit namelijk groter.

Voor de categorie elektrische boiler wordt tevens vastgelegd dat de geproduceerde warmte moet worden toegepast in een systeem met een ontwerptemperatuur van minimaal 100°C. Hoewel de elektrische boiler in eerste instantie vooral een toepassing voor in de industrie leek te zijn, blijkt deze ook breder toepasbaar. Om die reden wordt de elektrische boiler voor meer toepassingen opengesteld, maar wordt de temperatuurgrens gesteld om in eerste instantie vooral toepassingen mogelijk te maken waar geen efficiëntere alternatieven zijn. Voor toepassingen met een lagere temperatuur geldt dat er binnen de SDE++ verschillende andere warmte-categorieën beschikbaar zijn om tot de gewenste CO2-reductie te komen.

Tot slot zal bij de categorieën elektrische boiler, CCS en restwarmte achteraf worden getoetst of er sprake is van overstimulering (op grond van het milieusteunkader).

CO2 afvang en opslag (CCS)
Partijen die CCS willen toepassen zullen een tarief moeten betalen voor het transport en de opslag van de CO2 door een derde partij. Er is een extern onderzoek uitgevoerd naar wat een passend tarief is om van uit te gaan voor de subsidie. Uit dit onderzoek blijkt een lager tarief mogelijk dan waar oorspronkelijk van is uitgegaan bij het advies over de basisbedragen voor de komende openstellingsronde. Dit lagere transport- en opslagtarief is verwerkt in de basisbedragen voor de komende openstellingsronde, die hierdoor lager uitvallen.

Daarnaast zal de categorie CCS voor de helft van het reguliere aantal draaiuren toch eenmalig worden opgesteld, omdat er voor dit jaar specifiek voor deze categorie projecten worden voorbereid.

Aquathermie
De categorie voor thermische energie uit afvalwater zal ook open worden gesteld voor thermische energie uit drinkwater.

Wind
Anders dan eerder aangekondigd, geldt voor de komende openstellingsronde een gemeentelijke indeling voor windsnelheden. Deze methode is ook in eerdere rondes van de SDE+ gehanteerd.

Emissiehandel ETS
In de regelgeving voor de komende SDE++-openstellingsronde is een correctie opgenomen, waardoor rekening wordt gehouden met de opbrengsten of vermeden kosten als gevolg van het ETS. De correctie geldt alleen voor installaties die onder het ETS vallen. Per categorie is bepaald of deze correctie wel of niet van toepassing is. Voor projecten onder de categorieën elektrische boiler en warmtepomp kan het ETS-voordeel tijdens de subsidieperiode vervallen. In dat geval kan een partij verzoeken tot een bijstelling van de ETS-correctie, door op basis van gegevens geregistreerd bij de Nederlandse Emissieautoriteit aan te tonen dit voordeel niet meer te hebben.

Fasegrenzen en banking
De precieze data en de fasegrenzen voor de komende openstellingsronde zijn eerder al bekendgemaakt. Hierin is nog een kleine wijziging aangebracht: om de concurrentie te bevorderen is de grens van de eerste fase iets verlaagd: van € 70 naar € 65 per ton CO2.

In de regeling voor de komende openstellingsronde wordt daarnaast, net als in de afgelopen jaren, aan de projecten de mogelijkheid geboden om een lagere productie in eerdere jaren op een later moment in te halen (banking). Dit kan tot een jaar na afloop van de in de beschikking vastgestelde subsidieperiode van 15 jaar.

Verloop voorjaarsronde SDE+ 2020
Voor de voorjaarsronde 2020 was een verplichtingenbudget van € 4 miljard beschikbaar. In totaal zijn 7562 aanvragen met een gezamenlijke budgetclaim van € 4,1 miljard ingediend. Inmiddels zijn alle aanvragen beoordeeld en de beschikkingen afgegeven.

Van het totaal aantal aanvragen zijn 7012 projecten positief beschikt met een bijbehorend verplichtingenbudget van circa € 3,3 miljard. Dit is de maximale subsidie die aan de alle projecten gezamenlijk over hun gehele looptijd kan worden uitgekeerd. Dat niet het gehele beschikbare verplichtingenbudget is beschikt hangt samen met het totaal aantal projecten dat in deze extra openstellingsronde een aanvraag heeft gedaan en de eerder verhoging van het beschikbare budget.

Het overgrote deel van het verplichtingenbudget is aan zonne-energie (zon-PV) toebedeeld. Dit bevestigt het beeld dat een grote hoeveelheid zon-PV-projecten, die in de najaarsronde 2019 buiten het beschikbare budget vielen, in deze extra ronde alsnog een beschikking hebben gekregen.

Zie voor de kamerbrief: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/09/14/kamerbrief-over-1e-openstelling-regeling-sde-en-verloop-voorjaarsronde-sde-2020 en het nieuwsbericht van RVO: https://www.rvo.nl/actueel/nieuws/openstelling-sde-en-verloop-voorjaarsronde-sde-2020