Extra subsidies voor transitie Nederlandse industrie op komst

De Tweede Kamer is per brief geïnformeerd over de obstakels die er nog liggen voor het zo optimaal mogelijk matchen van het bestaande subsidie-instrumentarium met de transitieplannen van de grootste CO2-uitstoters in de Nederlandse industrie.

In de brief geven staatssecretaris Yesilgöz-Zegerius (EZK - Klimaat en Energie) en minister Blok (EZK) een overzicht van de obstakels én mogelijke 'additionele' maatregelen die de situatie kunnen verbeteren. Enkele van deze additionele maatregelen zijn een speciale opschalingsregeling waarbij de onrendabele top van groene waterstofproductie wordt afgedekt, en een zogeheten Nationale Investeringsregeling Klimaatprojecten Industrie (NIKI).

Speciale opschalingsregeling groene waterstofproductie
Groene waterstof via elektrolyse is al opgenomen in de regeling Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++), maar is op dit moment nog erg duur per ton vermeden CO2, waardoor deze beperkt kan worden ondersteund via de SDE++. Ook is het aantal jaarlijkse vollasturen voor deze techniek binnen de SDE++ beperkt.

Voor groene waterstof wordt daarom gewerkt aan een speciale opschalingsregeling waarbij de onrendabele top van groene waterstofproductie wordt afgedekt. De te verwachte openstelling is in het tweede kwartaal van 2022 en daarvoor is vooralsnog € 250 miljoen beschikbaar gemaakt. Momenteel loopt de notificatieprocedure van de regeling bij de Europese Commissie.

Doel van de ook al op Prinsjesdag 2021 aangekondigde nieuwe regeling is opschaling van de elektrolysecapaciteit en daarmee ook daling van de productie. Voor de verduurzaming van de industrie kan naast eigen productie ook geïmporteerde waterstof een rol spelen. De eerste projecten voor import dienen zich ook al aan, zo schrijven Yesilgöz-Zegerius en Blok.

Nationale Investeringsregeling Klimaatprojecten Industrie
PBL-analyses, scenariostudies en ook een recente OESO-beleidsreview hebben aangetoond dat voor de transitieplannen een breder palet aan technieken nodig is dan door het huidige subsidie-instrumentarium kan worden ondersteund. Ook met het oog op de noodzakelijke verdere verduurzaming na 2030.

Het huidige financiële instrumentarium voor opschaling en implementatie van nieuwe technologieën kan voor de klimaatopgave van de industrie nog beter worden ingericht. Er wordt daarom gewerkt aan een Nationale Investeringsregeling Klimaatprojecten Industrie (NIKI) om deze industriële technieken uit de transitieplannen beter te kunnen ondersteunen.

Het beoogde instrument kan gezien worden als een nationale variant van het EU Innovation Fund (IF). De slagingskans van Nederlandse projecten voor het verkrijgen van Europese financiering is beperkt (1 op 10) vanwege het relatief beperkte budget ten opzichte van de grote Europese interesse. De contouren van de regeling wordt daarom nader onderzocht.

De bedoeling van de regeling is om grote complexe doorbraaktechnologieën voor bijvoorbeeld groene kunstmest, kunststof en staal te faciliteren via een open en flexibele subsidieregeling, waar bestaande bedrijven maar ook nieuwe of groeiende mkb-bedrijven gebruik van kunnen maken. Het is wel pas aan een volgend kabinet om hierover een besluit te nemen. Met de regeling kunnen wellicht ook projecten worden ondersteund zoals door stichting Urgenda naar voren gebracht, aldus Yesilgöz-Zegerius en Blok.

Meer informatie
Kijk voor meer informatie op: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2021/10/12/kamerbrief-obstakels-en-maatregelen-instrumentarium-transitieplannen-industrie