Regeling voor instandhouding monumenten gewijzigd

De eind vorig jaar al aangekondigde wijziging van de Subsidieregeling instandhouding monumenten (SIM) is nu officieel gepubliceerd.

De wijziging – die voortvloeit uit een evaluatie van de regeling – betreft een verlaging van het subsidiepercentage voor eigenaren die de onderhoudskosten in mindering kunnen brengen op de winst, het uitzonderen van kerkelijke dienstgebouwen in kerkelijk gebruik van het woonhuisbegrip, alsmede het toevoegen van regels voor subsidieverstrekking voor verduurzamingsonderzoeken.

Verlaging subsidiepercentage
Er is sprake van een groeiende financiële druk op de regeling. Om deze druk enigszins af te remmen, wordt het subsidiepercentage voor eigenaren die het rijksmonument bedrijfsmatig gebruiken en die eventuele onderhoudskosten daarom in mindering op de winst kunnen brengen, verlaagd van 60% naar 40%.

Deze vermindering van het subsidiepercentage geldt niet voor professionele organisaties voor monumentenbehoud, omdat deze organisaties door goed eigenaar- en opdrachtgeverschap een voorbeeldfunctie vervullen in de monumentensector.

Kerkelijke dienstgebouwen in kerkelijk gebruik
De aanbeveling uit het evaluatierapport om te zoeken naar een oplossing voor woonhuizen waarvoor subsidie op grond van de Woonhuisregeling noch de SIM mogelijk is, is overgenomen voor woonhuizen in kerkelijk gebruik, zoals pastorieën en kosterswoningen. Behalve om kerkelijke dienstwoningen gaat het ook om woonhuizen (dienstgebouwen) die bij een kerkgebouw horen vanwege een gebruik dat direct gelieerd is aan de kerkelijke functie van het kerkgebouw, zoals een consistorie of kerkenraadskamer.

In dergelijke gevallen is er doorgaans geen (commerciële) exploitatie van het woonhuis mogelijk als basis voor een goede instandhouding. Daardoor is ook de historisch-functionele samenhang met het kerkgebouw in het geding, terwijl die samenhang – zeker in een tijd van voortgaande ontkerkelijking – juist een meerwaarde vertegenwoordigt.

Subsidie voor verduurzamingsonderzoeken
Deze nieuwe subsidiemogelijkheid is toegevoegd, zodat de komende drie jaar ook subsidie kan worden verstrekt voor de uitvoering van verduurzamingsonderzoeken, in combinatie met subsidie voor het normale onderhoud van een rijksmonument. Hiermee worden eigenaren gestimuleerd om de mogelijkheden tot verduurzaming van hun rijksmonumenten in beeld te brengen.

Voor een verduurzamingsonderzoek wordt een vast bedrag van € 4000 aan subsidiabele kosten in aanmerking genomen. De subsidie bedraagt – net als voor onderhoud – normaliter 60% van de subsidiabele kosten, maar wordt eveneens verlaagd naar 40% van de subsidiabele kosten indien eigenaren de onderhoudskosten in mindering kunnen brengen op de winst.

In totaal is er voor verduurzamingsonderzoeken de komende drie jaar een budget van € 4,4 miljoen beschikbaar (voor 2022 € 1,2 miljoen, voor 2023 € 1,6 miljoen en voor 2024 € 1,6 miljoen). Aanvragen kunnen jaarlijks van 1 februari tot en met 31 maart worden ingediend, tegelijk met de aanvragen voor onderhoudssubsidie.