Verlaging SEPP-subsidie voor nieuwe auto’s uitgesteld

Het onderzoeksrapport 'De rol van de SEPP bij aanschaf van een elektrische auto' betreft een onderzoek dat Heijnen heeft laten uitvoeren om de redenen te achterhalen waarom de subsidieaanvragen voor nieuwe particuliere elektrische auto’s in 2023 tegenvallen ten opzichte van de (snelle) budgetuitputting in voorgaande jaren (2020 tot en met 2022). In haar begeleidende brief aan de Tweede Kamer gaat de staatssecretaris onder andere in op de belangrijkste onderzoeksresultaten en haar vervolgstappen.

De SEPP-regeling was tot dit jaar erg succesvol voor zowel nieuwe als gebruikte personenauto’s. In de voorgaande drie jaren waren de jaarbudgetten voor nieuwe elektrische personenauto’s vroegtijdig uitgeput en in 2021 en 2022 ook die voor gebruikte auto’s. Particulieren moesten daarom wachten totdat er in een nieuw jaar weer budgetten beschikbaar waren. Dat patroon is dit jaar voor de nieuwe auto’s echter sterk veranderd: waar een soortgelijk budget vorig jaar eind mei al was uitgeput, blijven de aanvragen dit jaar sterk achter.

Van het deelbudget voor nieuwe elektrische auto’s (€ 67 miljoen) blijft eind dit jaar naar verwachting ongeveer 35% (circa € 23,5 miljoen) onbenut. De aanvragen voor gebruikte elektrische auto’s lopen wel op schema en dit deelbudget van € 32,4 miljoen is naar huidige verwachting medio december 2023 wel 100% uitgeput.

Uitkomsten onderzoek
Uit het uitgevoerde onderzoek blijkt dat de aankoopkosten van een emissievrije auto (EV) de grootste rol speelt om (nog) geen EV te willen. Dit is vooral bij (potentiële) kopers van een tweedehandsauto de belangrijkste reden. Bij (potentiële) kopers van een nieuwe auto spelen naast de aankoopkosten ook aspecten als actieradius en laden een (doorslaggevende of grote) rol nu nog geen EV te willen.

Wanneer er direct naar wordt gevraagd, lijkt de hoogte van het subsidiebedrag een beperkte rol te spelen. Zowel bij degenen die een EV wel overwegen als die dat niet doen. Voor mensen die wel al een EV hebben gekocht, of dit overwegen, geeft 19% aan dat de SEPP een doorslaggevende rol speelt en 43% een grote rol (totaal 62%). De aanschaf of leasekosten (totaal >85%), mogelijkheden te kunnen thuisladen (83%), gebruikskosten (81%), onderhoudskosten (78%) en milieuaspecten (65%) zijn echter alle nog belangrijker.

Kopers van een nieuwe auto noemen een te laag subsidiebedrag wel vaker dan kopers van een tweedehandsauto als reden geen EV te willen, ondanks dat de aankoopkosten voor tweedehands kopers van meer belang zijn. Waarschijnlijk geldt voor kopers van een tweedehandsauto dat men verwacht dat het subsidiebedrag sowieso te laag zal zijn om de (gepercipieerde) hogere prijs van (tweedehands) EV’s te kunnen overbruggen en speelt het subsidiebedrag zelf daarom een beperkte rol.

Maar het subsidiebedrag kan wel een rol spelen. Een hoger subsidiebedrag is voor 53% van degenen die nu geen EV overwegen namelijk een reden om in de toekomst 'zeker', 'waarschijnlijk' of 'misschien' een EV te overwegen. Na het kunnen opladen via eigen zonnepanelen (totaal 57%) is dit de meest genoemde voorwaarde. Voor kopers van een nieuwe auto geldt dit zelfs nog wat sterker (62%). Hoe hoog dit subsidiebedrag dan moet zijn, is in dit onderzoek niet onderzocht.

Vervolgstappen: verlaging subsidiebedrag uitgesteld
Gezien de onderzoeksuitkomsten heeft Heijnen besloten om binnen de bestaande regeling de geplande verlaging van het subsidiebedrag voor nieuwe auto’s in 2024 uit te stellen. Met dit besluit draait de staatsecretaris de versnelde afbouw van 2021 terug naar de oorspronkelijke afbouwreeks die ten tijde van het publiceren van de regeling in 2020 werd aangehouden. Dit houdt in dat het subsidiebedrag voor nieuwe auto’s in 2024 niet daalt naar € 2550 maar blijft staan op € 2950. Het subsidiebudget voor nieuwe EV’s dat dit jaar waarschijnlijk overblijft, gaat bovendien mee naar 2024 en komt dus niet te vervallen.

Het is vervolgens aan een nieuw kabinet om eventuele nieuwe stimuleringsmaatregelen te treffen voor de periode na 2025. In het aanvullende klimaatpakket van dit voorjaar is al wel het voornemen opgenomen om de subsidieregeling voor gebruikte elektrische auto’s te verlengen tot en met 2029. Nadere vormgeving van deze verlenging (onder andere hoogte subsidiebedrag, catalogusprijs, minimale leeftijd voertuig et cetera) moet nog worden uitgewerkt. De (nieuwe) verlengde regeling zal in de loop van 2024 aan de Tweede Kamer worden voorgelegd, aldus de staatsecretaris.

Kijk voor meer informatie op: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2023/10/05/aanbieding-onderzoek-tegenvallende-subsidieaanvragen-nieuwe-particuliere-elektrische-personenauto-s